Dung môi Isopropanol (viết tắt cồn IPA) hiện được sử dụng khá nhiều trong lĩnh vực công nghiệp. Điều này khiến bạn tò mò về khái niệm Isopropanol là gì? Chất này có đặc điểm, tính chất hóa học ra sao? Chất này có độc hại đối với sức khỏe con người không?Để biết rõ hơn về khái niệm này bạn đọc cùng Hóa Chất Hải Đăng tìm hiểu qua thông tin dưới bài viết.
1. Isopropanol là chất gì?
Isopropanol là một loại cồn hóa học không màu, hơi ngọt, có mùi hắc nhẹ và dễ cháy. Loại cồn này thường được gọi với cái tên phổ biến là Isopropyl Alcohol và cồn IPA. Công thức hoá học của Isopropanol là CH3CHOHCH3 (C3H8O), tên thuần Việt là cồn tẩy rửa. Để hiểu rõ hơn Isopropanol là tá dược gì, bạn cần biết tính chất vật lý và hóa học của nó. Cụ thể:
- Khối lượng phân tử của Isopropanol là 60.1g.mol.
- Độ bay hơi của Isopropanol rất cao, nó sẽ tan vô hạn trong các dung môi hữu cơ và nước ngọt.
2. Isopropanol có độc không?
Isopropanol (còn được gọi là isopropyl alcohol hoặc rubbing alcohol) có thể gây độc hại cho con người nếu sử dụng một cách không đúng cách hoặc không an toàn. Đối với sức khỏe của con người, isopropanol có thể gây ra các vấn đề như kích ứng da, mắt và hô hấp. Hít phải hơi isopropanol cũng có thể gây ra các vấn đề hô hấp nghiêm trọng.
Ngoài ra, việc nuốt isopropanol cũng rất nguy hiểm và có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như đau bụng, nôn mửa, chóng mặt, thiếu oxi, hoặc thậm chí gây ra tử vong. Đây không phải là một chất được sử dụng để tiếp xúc trực tiếp với da hoặc hít vào không khí một cách không an toàn.
Nếu bạn phải sử dụng isopropanol, hãy đảm bảo tuân thủ các hướng dẫn an toàn và sử dụng nó trong môi trường thông gió tốt.
3. Biện pháp bảo vệ sức khỏe khỏi Isopropanol
Bạn đã có câu trả lời cho thắc mắc Isopropanol có độc không thì hãy bỏ túi một số biện pháp bảo vệ sức khỏe cực kỳ hữu ích đã được chia sẻ dưới đây nhé. Cụ thể:
-
- Sử dụng quạt gió tại các khu vực có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường bên ngoài.
- Giữ nồng độ khu vực thấp hơn giới hạn cho phép.
- Trang bị dụng cụ làm thông thoáng, tránh cháy nổ.
- Sử dụng mặt nạ phòng độc, mặc trang phục bảo hộ (quần áo, găng tay, kính, mũ…) để tránh tiếp xúc với hóa chất.
4. So sánh Isopropanol vs Ethanol
Có khá nhiều người nhầm lẫn 2 chất này với nhau, tuy nhiên Ethanol là rượu, công thức hóa học C2H5OH và được con người sản xuất từ hàng ngàn năm trước với mục đích chính là uống vào cơ thể. Ethanol dù thuộc nhóm alcol (các hợp chất hữu cơ có nhóm -OH) nhưng nó là chất duy nhất an toàn đối với con người. Do đó Ethanol được ứng dụng rất rộng rãi trong lĩnh vực công nghiệp và y tế.
Còn Isopropanol là cồn hóa học, công thức hóa học là C3H7OH, mới được sản xuất từ năm 1920 đến nay. Mục đích chính khi tạo ra Isopropanol là sát khuẩn trong lĩnh vực công nghiệp và y tế, không dùng để uống bởi vì có độc tính.
4.1. Điểm chung của Isopropanol vs Ethanol
-
-
- Cả 2 đều có tính chất vật lý và hóa học tương tự nhau.
- Được ứng dụng nhiều trong lĩnh vực công nghiệp và y tế.
- Đều có tác dụng là diệt vi khuẩn, virus, làm tan lipid, làm biến tính protein.
- Nồng độ sử dụng tối ưu của 2 chất là từ 65% đến 70%.
-
4.2. Điểm khác biệt của Isopropanol vs Ethanol
- Isopropanol: Không uống được, chỉ sử dụng ngoài da.
- Ethanol: Uống được, có thể đi vào cơ thể theo đường thực quản.
5. Tính ứng dụng thực tiễn của Isopropanol
Như thông tin bên trên đã chia sẻ thì chất cồn này hiện nay được sử dụng rất phổ biến trong lĩnh vực công nghiệp. Để bạn hiểu rõ hơn, dưới đây chúng tôi đã tổng hợp lại vài ứng dụng thực tiễn của Isopropanol trong đời sống:
Làm dung môi
Isopropanol được sử dụng để hòa tan dầu mỡ bởi loại cồn này có đặc tính hòa tan nhiều hợp chất không phân cực. Hơn nữa chất này cũng không độc hại khi sử dụng nếu bạn so sánh với các loại dung môi khác.
Làm chất trung gian
Cồn Isopropanol là chất trung gian quan trọng được sử dụng cùng với acid acetic trong quá trình tạo ra Isopropyl Acetate. Hơn nữa Isopropanol còn là chất trung gian, kết hợp với CS2 để tạo ra C4H7NaOS2 (một chất diệt cỏ khá mạnh).
Làm chất tẩy rửa
Hiện nay Isopropanol 35 – 50% được hoà với nước nhằm hoá thành chất tẩy rửa kính và dung dịch xà phòng để vệ sinh xe hơi, phụ tùng, linh kiện xe… Bởi vì thành phần chính của loại cồn này có tác dụng làm khô khí, hòa tan nước và hòa lẫn nhiên liệu. Do đó khi làm sạch xe hơi sẽ giảm thiểu được các vấn đề như đóng băng các đường ống dẫn, nước vào bên trong phụ tùng, linh kiện…
Làm sát trùng
Ứng dụng trong y học của Isopropanol là sát trùng cho bệnh nhân và sát trùng cho dụng cụ y tế… Cồn được sử dụng như một chất hỗ trợ làm khô nước cho những trường hợp viêm nhiễm.
Làm chất chống đông
Ít ai biết rằng cồn Isopropanol còn được sử dụng làm nguyên liệu hóa học trong quá trình sản xuất Acetone và Glycerol,… Đồng thời chất này còn rất có ích trong việc làm lạnh các chất trong máy điều hòa, tủ lạnh,…
Làm mỹ phẩm
Dù Isopropanol có độc tính, tuy nhiên độ êm dịu của loại cồn này vẫn có thể tiếp xúc an toàn với da. Vì thế nhiều thương hiệu đã sử dụng để sản xuất dầu thơm, nước hoa cùng một số sản phẩm chăm sóc da khác.
Qua bài viết này của chúng tôi, bạn đọc chắc hẳn cũng cập nhật được nhiều thông tin và biết rõ Isopropanol là gì. Nếu bạn thấy nội dung hữu ích thì chia sẻ rộng rãi để bạn bè và người thân cùng biết nhé!
